Ef slæmt veður eða verkföll valda töfum á flugi þá er ólíklegt að farþegar eigi rétt á þeim bótum en flugfélögin geta líka reynt að skýla sér á bakvið þessar háttar aðstæður. Ef slæmt veður eða verkföll valda töfum á flugi þá er ólíklegt að farþegar eigi rétt á þeim bótum en flugfélögin geta líka reynt að skýla sér á bakvið þessar háttar aðstæður.
Það hafa vafalítið allir flugfarþegar orðið fyrir því oftar en einu sinni að fluginu þeirra seinkar og þeir komast ekki á áfangastað fyrir nokkrum tímum seinna. Þeir sem eiga bókað tengiflug út í heimi eiga þá í hættu að missa af næstu vél og þurfa jafnvel að kaupa sér nýjan miða nema flugin séu bæði á einum farseðli.
Reglur Evrópusambandsins, sem ná einnig til flugfélaga hér á landi, kveða þó á um að farþegar eigi rétt á fébótum ef seinkunin nemur meira en þremur tímum. Upphæðin ræðst af lengd flugferðarinnar og sá sem ætlar að fljúga innanlands eða t.d. til Grænlands, Færeyja eða Skotlands á rétt á um 35 þúsund krónum (250 evrur) ef ferðinni seinkar svo mikið. Rúmlega þriggja tíma töf á flugi yfir á meginland Evrópu gefur rétt á bótum upp á 56 þúsund kr. (400 evrur). Hærri verða bæturnar ekki vegna flugferða innan EES-svæðisins. Ef flogið er til landa utan þess, t.d. til Tyrklands eða N-Ameríku, þá eru bæturnar allt að 84 þúsund kr. (600 evrur) ef seinkunin er meira en fjórir tímar. Flugfélag gæti því þurft að greiða á bilinu 6 til 15 milljónir króna í skaðabætur ef farþegaþota með 180 farþega tefst að lágmarki um þrjá til fjóra tíma eða ef för hennar er aflýst. Reglur ESB ná til flugfélaga á Evrópska efnahagssvæðinu og til þeirra flugferða sem hefjast innan svæðisins.
Hvað eru óviðráðanlegar aðstæður?
Það er því um umtalsverðar fjárhæðir að ræða og það reynist þess vegna flugfarþegum oft erfitt að sækja skaðabætur. Ein helsta ástæðan fyrir því er sú að bótaskylda flugfélaga fellur niður ef seinkunin er vegna óviðráðanlegra orsaka og flugfélögin skýla sér því oftast á bakvið þá skýringu. Ótryggt stjórnmálaástand, slæm veðurskilyrði og verkföll teljast til þess háttar aðstæðna en ekki bilanir og önnur tæknileg vandamál á flugvélum og flughöfnum. Og reyndar eru yfirvöld innan Evrópulandanna ekki samála um hvort telja eigi vinnustöðvanir óviðráðanlegar aðstæður því til þeirra er oftast boðað með löngum fyrirvara (sjá nánar).
En þar sem flugfarþegar virðast almennt vera seinþreyttir til vandræða og því hefur verið haldið fram að aðeins sjö af hverjum hundrað farþegum fái að lokum þær fébætur sem þeir eiga rétt á.
Aðstoð fyrir flugfarþega
Til að sækja bætur til flugfélaga geta farþegar sent inn kröfur til flugfélaganna sjálfra en það ferli getur reynst seinlegt. Ef niðurstaða fæst ekki í málið eða farþegi er ósáttur við afgreiðslu flugfélagsins er hægt að leita til Samgöngustofu. Það eru einnig fyrirtæki sem sérhæfa sig í svona málum og eitt þeirra er AirHelp sem tekur að sér skaðabótamál fyrir farþega. Félagið tekur fjórðung af bótafénu í þóknun. Annað fyrirtæki á þessu sviði er GreenClaim.
