Þjóðerni sjötta hvers ferðamanns sem kemur hingað til lands hefur verið á huldu, alla vega þegar litið er til talningar ferðamanna á Keflavíkurflugvelli. Við vopnaleitina í Flugstöð Leifs Eiríkssonar þurfa flugfarþegar að sýna vegabréf þannig að hægt sé að flokka þá eftir þjóðernum. Þessi talning, sem framkvæmd er fyrir Ferðamálastofu, hefur lengi verið helsti mælikvarðinn á umsvifin í ferðaþjónustu landsins og eru niðurstöður talninganna birtar mánaðarlega. Þar er erlendu ferðalöngunum skipt upp eftir sautján þjóðernum og fólk frá öðrum þjóðum fer í flokkinn „aðrir“. Sá hópur hefur farið sístækkandi í takt við ferðamannastrauminn hingað til lands og í fyrra var þjóðerni 286 þúsund erlendra ferðamanna óþekkt. En í heildina voru ferðamenn hér rétt tæplega 1,8 milljónir á síðasta ári og það lætur því nærri að sjötti hver túristi sem hingað kemur fari í óskilgreinda hópinn.
Vægi hópsins hefur verið á þessu bili, 11 til 17 prósent, allt frá árinu 2002, þegar talning Ferðamálastofu á Keflavíkurflugvelli hófst. Næst þegar ferðamannatölur verða kynntar eru hins vegar miklar líkur á að fækkað hafi í hópnum „aðrir“ því í sumarbyrjun var talningin bætt og nú munu í fyrsta sinn fást upplýsingar um fjölda ferðamanna frá Írlandi, Austurríki, Belgíu, Indlandi, Ísrael, Hong-Kong, Suður-Kóreu, Taívan, Singapúr, Ástralíu, Nýja-Sjálandi og Eystrarsaltslöndunum.
Helmingi minni vöxtur í fyrra
Gistináttatölur Hagstofu Íslands eru hins vegar greinanlegar eftir mun fleiri þjóðernum en talningin á Keflavíkurflugvelli. En öfugt við það sem tíðkast í mörgum öðrum löndum þá hafa upplýsingar um gistinætur ekki verið aðal mælistikann í ferðaþjónustunni hér á landi. Forsvarsmenn greinarinnar, ráðamenn og fjölmiðlar vísa nefnilega langoftast í talningu flugfarþega þegar umsvifin í ferðaþjónustunni eru til umræðu en ekki fjölda þeirra sem kaupa gistingu. Jafnvel þó ferðamaður sé skilgreindur sem sá sem gistir í landinu í að minnsta kosti í eina nótt samkvæmt vef Ferðamálastofu. Ef fjöldi gistinátta væri almennt notaður til að mæla vöxt íslensku ferðaþjónustunnar þá hefði hann verið rétt um 21,6% í fyrra eða helmingi minni en talningin á Keflavíkurflugvelli sagði til um.
Þess má geta að viðræður um ítarlegri talningu við vopnaleitina hafa átt sér stað milli Isavia og Ferðamálastofu um langt skeið en vorið 2015 sagði Túristi frá því að Ferðamálastofa og Samtök ferðaþjónustunnar hefðu óskað eftir því að ferðamenn yrðu flokkaðir betur en þá óttuðust forsvarsmenn Keflavíkurflugvallar að það yrði til þess að biðraðir við vopnaleit myndu lengjast.
TENGDAR GREINAR: Metfjöldi ferðamanna skilar sér ekki í rúturnar við Leifsstöð – Færri hótelgistingar útlendinga
