Sjö af þeim níu þotum sem voru í flota WOW air undir það síðasta voru í eigu flugvélaleigunnar Air Lease Corporation. Ein af flugvélunum stendur ennþá á Keflavíkurflugvelli þar sem Isavia kyrrsetti hana í kjölfar gjaldþrots WOW air. Fer Isavia fram á að leigusalinn geri upp ríflega tveggja milljarða króna skuld WOW air við Keflavíkurflugvöll.
Þessi krafa virðist koma Steve Udvar-Házy, stofnanda og stjórnarformanns Air Lease Corporation, spánskt fyrir sjónir þrátt fyrir að fyrirtækið sé ein umsvifamesta flugvélaleiga heims með um þrjú hundruð þotur í nærri sjötíu löndum. Í harðorðri yfirlýsingu sem hann sendi frá sér í gær vegna málsins er fullyrt að leitað verði allra leiða til að fá hnekkt ákvörðunum Isavia og endurheimta flugvélina.
„Framganga Isavia og krafa um að óskylt fyrirtæki gangist í ábyrgðir fyrir skuldum sem til eru komnar án vitundar þess og Isavia ber sjálft ábyrgð á er í senn ófyrirleitin og óskiljanleg,“ segir Steve Udvar-Házy. Hann segir það líka alvarlegt að Isavia hafi gert upp á milli flugrekenda á Keflavíkurflugvelli með því að leyfa WOW air að safna upp skuld á laun á meðan önnur flugfélög þurftu að standa skil á sínu. Að lokum segir stjórnarformaðurinn að þetta mál hafi valdið Íslandi og íslenskum stjórnvöldum álitshnekki og að fyrirtæki í flugiðnaði fylgist af áhuga með framvindunni.
Þetta er þó ekki í fyrsta sinn sem stjórnendur Isavia hafa gripið til kyrrsetninga en í þeim tilvikum voru forsendurnar aðrar og upphæðirnar mun lægri. Íslenskir ráðamenn hafa þó líklega verið upplýstir um veð Isavia í leiguvélum WOW air því þremur dögum fyrir gjaldþrot flugfélagsins sagði Katrín Jakobsdóttir, forsætisráðherra, í viðtali við Rúv, að Isavia hefði ákveðnar tryggingar fyrir skuldum WOW air. Hún fór þó ekki nánar út í hvaða tryggingar það væru.
Í fyrrnefndri yfirlýsingu Air Lease Corporation kemur fram að fyrirtækið ætli að krefja Isavia ohf. og íslenska ríkið um bætur vegna tjóns sem félagið hefur orðið fyrir vegna öftrunar Isavia á brottför farþegaþotu félagsins. Kyrrsetningin hefur nú varað í nærri fjórar vikur en gera má ráð fyrir að leiguverð nýlegrar Airbus A321 þotu sé á bilinu 35 til 50 milljónir króna á mánuði. Sú upphæð er hins vegar aðeins lítið brot af heildarskuld WOW air við Isavia og þar með við hið opinbera.
Það er Bjarni Benediktsson, fjármálaráðherra, sem fer með hlut ríkisins í Isavia en hann hefur ekki tjáð sig opinberlega mögulegt milljarða tjón Isavia. Í færslu á Twitter í september síðastliðnum rifjaði hann þó upp leiðara Morgunblaðsins frá haustinu 1980 þar sem til umræðu var möguleg ríkisaðstoð við Icelandair. Tilefni þessarar færslu Bjarna var frétt Morgunblaðsins um vangoldin lendinga- og farþegagjöld WOW air á Keflavíkurflugvelli.
Fróðlegur gamall leiðari í samhengi málefna dagsins.
En ég er farinn á völlinn.https://t.co/ceF87UwdGB— Bjarni Benediktsson (@Bjarni_Ben) September 15, 2018
Stjórn Isavia er skipuð pólitískt og það er Sjálfstæðisflokkurinn sem skipar stjórnarformanninn. Á aðalfundi fyrirtækisins í mars síðastliðnum hætti Ingimundur Sigurpálsson sem stjórnarformaður og við tók Orri Hauksson, forstjóri Símans. Björn Óli Hauksson, sem verið hefur forstjóri Isavia sl. áratug, sagði svo starfi sínu lausu í kjölfarið en nýr stjórnformaður neitar því að starfslokin skrifist á fall WOW air. Líkt og Túristi hefur áður bent á þá er Matthías Imsland, varaformaður stjórnar Isavia, einn af stofnendum WOW air. Hann hefur sagt að hann telji sig ekki þurfa að víkja af stjórnarfundum þegar málefni WOW eru til umræðu.