Það eru rúm fjögur ár síðan Ísgöngin í Langjökli, stærstu manngerðu ísgöng í Evrópu, voru vígð. Undanfarin misseri hafa verið viðburðarík hjá fyrirtækinu því í ársbyrjun var tilkynnt um sameiningu þess og ferðaþjónustufyrirtækisins Arctic Adventures. Hætt var við kaupin í sumarbyrjun. Túristi lagði nokkrar spurningar um stöðuna fyrir Sigurð Skarphéðinsson, framkvæmdastjóra Ísganganna í Langjökli.
Nú er háannatími ársins liðinn og ljóst að ferðafólki fækkaði í sumar. Endurspeglast það í ásókn í göngin og hvernig gengur reksturinn?
Við höfum fundið fyrir samdrætti frá því í vor sem er takt við minna framboð á flugi til landsins og fækkun ferðamanna. Samdrátturinn er mismikill milli mánaða en ef fyrstu sjö mánuðir ársins eru teknir saman þá nemur fækkun gesta um tíu prósentum. Það er að okkar mati nokkuð vel viðunandi í ljósi aðstæðna. Á fyrri hluta ársins höfum við unnið markvisst að lækkun kostnaðar og hafa þær aðgerðir heppnast mjög vel. Auk þess hafa fjárfestingar síðustu ára, í bættri aðstöðu í Húsafelli og í tækjabúnaði, skilað sér í auknu rekstraröryggi og meiri hagkvæmni. Reksturinn er því að ganga ágætlega þrátt fyrir tekjusamdrátt og er afkoman á fyrstu sjö mánuðum ársins heldur betri en á sama tíma árið 2018.
Eftir að fallið var frá samrunanum við Arctic Adventures kom fram að heimsóknum í göngin hefði fækkað um 60 prósent á fyrstu mánuðum ársins. Sú tala er þá fjarri raunveruleikanum?
Já, sú tala er alröng og óskiljanlegt að fjölmiðlar leiti ekki eftir upplýsingum frá okkur til að fá svona upplýsingar staðfestar í stað þess að birta vitleysuna reglulega eins og um sannleika sé að ræða. Á fyrstu þremur mánuðum ársins var samdráttur í tekjum um tíu prósent sé miðað við árið 2018 en afkoman fyrir sama tíma 25 prósent betri.
Sérðu mikinn mun á því hvaðan gestir ykkar koma í ár m.v. í fyrra og er einhver þjóð sem sækir sérstaklega mikið í göngin? Og eru markaðir þar sem þið eigið mikið inni?
Bandaríkjamenn eru fjölmennastir í þeim hópi gesta sem bóka sig sjálfir þó þeim hafi fækkað nokkuð. Næst fjölmennastir eru Bretar en fjöldi þeirra hefur einnig dregist saman. Á móti kemur að gestum frá Ítalíu, Frakklandi, Hollandi, Belgíu og Spáni hefur fjölgað og það vegur upp á móti. Eins hefur hópum frá Asíu fjölgað og við finnum fyrir miklum áhuga þar.
Við getum hins vegar sótt enn frekar inn á þýska markaðinn því fjöldi Þjóðverja hjá okkur er ekki í neinu hlutfalli við vægi þeirra í ferðamannahópnum hér á landi. Þar spilar væntanlega inn í að leiðsögnin er eingöngu á ensku eins og er.
Hvernig hefur verðskráin þróast?
Við hækkuðum verðið um síðustu áramót í brottfarir að morgni og í hádeginu en það er óbreytt í ferðir seinnipart dags. Þannig reynum við að verðleggja vinsælustu tímasetningarnar aðeins hærra en gefa viðskiptavinum kost á að velja ódýrari valkost á öðrum tímum dagsins. Við höfum einnig aukið tíðni tilboða yfir vetrartímann þegar aðsóknin er mun minni en yfir sumartímann.
En hefur þjónustan tekið breytingum?
Við höfum lagt mikið upp úr vöruþróun og vélsleðaferðir á jökul, með viðkomu í göngunum, er dæmi um viðbót. Einnig ferðir í Ísgöngin sem byrja og enda á Þingvöllum og er ekið yfir Kaldadal. Vegurinn á þeirri leið hefur verið bættur mikið á undanförnum árum en þessi nýjung gerir ferðafólki kleift að tengja saman ferð um Gullna hringinn og heimsókn í Ísgöngin á Langjökli á einum degi.
Söluþóknanir til íslenskra og erlendra bókunarfyrirtækja vega oft þungt í rekstri ferðaþjónustufyrirtækja. Hvernig er staðan hjá ykkur og hver hefur þróunin verið?
Að sjálfsögðu hefur þetta áhrif hjá okkur eins og hjá öðrum aðilum í ferðaþjónustunni. Hins vegar má segja að kúnnar okkar komi úr öllum áttum og við erum ekki háð einstökum aðilum eins og til dæmis hefur heyrst frá sumum hótelum. Það sem menn tala hins vegar ekki um í fjölmiðlum er að það kostar að ná inn viðskiptavinum og öflugar bókunarþjónustur ná til fjölmargra viðskiptavina sem við eigum erfitt með að ná til. Þess vegna er mikilvægt fyrir okkur að vera í samstarfi við þau. Við eyðum háum fjárhæðum í auglýsingar á netinu á hverju ári og það má því segja að við borgum einnig þóknanir fyrir viðskiptavini sem bóka beint. Mestu máli skiptir samt að vera ekki háður fáum stórum aðilum og vera í góðu sambandi við sem flesta endursöluaðila.
Nú vinnur ferðaþjónustufyrirtækið Mountaineers of Iceland að gerð íshella í Langjökli og Arctic Adventures hefur sótt um leyfi fyrir álíka. Ein af ástæðunum fyrir þessum framkvæmdum segja forsvarsmenn fyrirtækjanna vera þá að náttúrulegir hellar hafi bráðnað. Hvaða áhrif hefur þessi bráðnun á íshellinn?
Hellarnir sem þessi fyrirtæki eru að nota eru náttúrulegir og neðarlega í jöklinum, eða í um 700 metra hæð. Þeir eru í raun ekki sambærilegir við okkar íshelli sem er í 1.260 metra hæð og er ekki að bráðna. Okkar hellir er stöðugur allt árið um kring en að sjálfsögðu þarf að viðhalda honum því jökullinn er lifandi og hreyfist á hverju ári.
