Það eru margir sem nýta sér vef Tripadvisor til að skipuleggja ferðalög út í heim enda er þar að finna gríðarlegan fjölda umsagna annarra ferðamanna um margt sem viðkemur ferðalögum. Bróðurpartinn af þessum efni hafa notendur síðunnar sett þar inn Tripadvisor að kostnaðarlausu og um leið skapað síðunni sterka stöðu í ferðageiranum.
Tripadvisor líkist því margan hátt Wikipedia sem byggir einnig á efni sem almenningur skrifar. En á meðan rekstur Wikipedia byggir á frjálsum framlögum lesenda þá fær Tripadvisor þóknanir frá ferðaþjónustufyrirtækjum fyrir beina kaupendum til þeirra. Umsvifin eru það mikil að Tripadvisor er skráð á hlutabréfamarkað vestanhafs.
Í hittifyrra borgaði Tripadvisor svo um þrjá milljarða króna fyrir íslenska hugbúnaðarfyrirtækið Bókun sem rekur sölu- og birgðakerfi fyrir ferðaþjónustufyrirtæki. Skarphéðinn Berg Steinarsson, ferðamálastjóri, sagði þau viðskipti vera óheppilega þróun þar sem Bókun byggi yfir viðkvæmum söluupplýsingum um fjöldamörg íslenska ferðaþjónustufyrirtæki.
Og nú má segja að Tripadvisor hafi augastað á Íslandi á ný en þó með öðrum formerkjum. Sölustjórar fyrirtækisins hafa nefnilega sent íslenskum ferðaþjónustufyrirtækjum bréf þar sem farið er fram á hærri þóknanir. Í bréfinu, sem Túristi hefur afrit af, kemur fram að kostnaður Tripadvisor við að miðla þjónustu íslensku fyrirtækjanna sé of hár miðað við núverandi þóknun. Þar með verði að hækka hana og samkvæmt viðmælendum Túrista þá gæti breytingin haft það í för með sér að um fjórðungur af framlegð íslensku fyrirtækjanna gæti endað í vasa Tripadvisor. Í einhverjum tilfellum væri hlutfallið allt að helmingur.
Jóhannes Þór Skúlason, framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar, segist aðspurður þekkja til þessara hækkana hjá Tripadvisor og bendir á að fleiri samskonar síður séu að fara fram á hærri þóknanir að undanförnu. „Við höfum fylgst með þessari þróun undanfarin ár, bæði á gistimarkaði og í afþreyingu. Það má segja að erlendar bókunarsíður hafi bæði verið bölvun og blessun fyrir íslensk ferðaþjónustufyrirtæki, því að mörg fyrirtæki hafa nýtt þær sem sitt aðalmarkaðstæki, það á sérstaklega við lítil fyrirtæki sem hafa ekki úr miklu markaðsfé að spila eða möguleika á slíkri sérhæfingu innan fyrirtækisins, “ segir Jóhannes Þór.
Hann bætir því við að skilmálar og þóknanir þessara bókunarsíðna leggi byrðar á fyrirtækin og það sé áhyggjuefni hversu stór hluti markaðarins er orðinn háður þeim. „SAF hefur verið að skoða þetta mál í ljósi þessara nýlegu hækkana og við munum ræða við ferðamálastofu og samkeppniseftirlitið um málið. Við teljum að það sé full ástæða fyir samkeppnisyfirvöld að skoða þennan markað sérstaklega.“
Og þessi staða er ekki aðeins áhyggjuefni hér á landi. Til marks um það þá tekur SAF þátt í sameiginlegri vinnu með systursamtökum sínum á Norðurlöndum og í Evrópu um þessa ráðandi stöðu bókunarfyrirtækjanna.
