Nú þegar landamæri hafa lokast og stjórnvöld vara við ferðalögum þá liggja næstum allar samgöngur milli landa niðri. Af þeim sökum hefur brottförum síðustu vikna verið aflýst. Og þegar ferðir eru felldar niður þá eiga neytendur rétt á endurgreiðslu innan tveggja vikna samkvæmt reglum sem gilda innan EES-svæðisins. Þetta á jafnt við um þá sem höfðu borgað inn á ferðalag frá Íslandi til útlanda og líka útlendinga á leið til Íslands á vegum íslenskra ferðaskrifstofa.
Þessi krafa reynist evrópskum ferðaskrifstofum þung við þær aðstæður sem nú ríkja. Allar ferðir falla niður og engar nýjar bókanir berast. Ferðaskrifstofur og flugfélög riða því til falls enda er stór hluti þess lausafjár sem fyrirtækin sitja á núna í formi fyrirframgreiðslna. Umræða um þessa endurgreiðslukröfu er því hávær víða í álfunni enda er réttur neytenda skýr. Á sama tíma standa flugfélög og ferðaskrifstofur frammi fyrir vanda sem löggjafinn sá aldrei fyrir.
Allt frá því að kórónaveirukrísan hófst hefur því verið reynt að finna lausn á stöðunni. Hér heima gaf atvinnuvegaráðuneytið það út í síðasta mánuði að ferðaskrifstofur ættu að endurgreiða ferðir sem felldar hafa verið niður. Og þeim tilmælum hafa margar ferðaskrifstofur fylgt. Seinnipartinn í gær dró ríkisstjórnin í land og sagði að væntanleg væri reglugerð þar sem ferðaskrifstofum yrði heimilað að endurgreiða ferðir með inneignarnótum.
Strax í kjölfarið sendu Neytendasamtökin frá sér ályktun þar sem þessar breytingar eru gagnrýndar. Þar segir að ekki sé boðlegt að ríkisstjórnin hyggist koma til móts við lausafjárvanda ferðaskrifstofa með lagabreytingu sem heimilar þeim að endurgreiða vissar ferðir með inneignarnótum. Hafa samtökin bent á að fara mætti sömu leið og í Danmörku þar sem stjórnvöld hafa sett þrjátíu milljarða í ábyrgðasjóð danskra ferðaskrifstofa. Innspýtingin er í formi láns sem greiða á upp eftir tíu ár.
Forsvarsfólk íslenskra og sænskra ferðaskrifstofa hefur einnig horft til dönsku leiðarinnar. Á sama tíma eru kollegar þeirra í Danmörku ekki himinlifandi með sína stöðu. Ástæðan er meðal annars sú að í Danmörku er ábyrgðasjóður ferðaskrifstofa sameiginlegur sem þýðir að þær upphæðir sem greiða þarf út úr sjóðnum lenda á öllum ferðaskrifstofum. Ekki bara þeim sem nýta sér úrræðin og fara jafnvel á hausinn heldur líka þeim sem eru með allt sitt á hreinu. Formaður danskra ferðaskrifstofa segir að hver ferðaskrifstofa geti aðeins borið ábyrgð á þeirri upphæð sem hún fær lánað úr sjóðnum.
Ráðgjafi í greininni segir í aðsendri grein í ferðaritinu Standby að hann óttist að aðgerðir danskra stjórnvalda gagnvart ferðaskrifstofum þar í landi muni reka helming þeirra í þrot strax á næstu mánuðum. Danska leiðin er því umdeild þar í landi jafnvel þó íslenskar ferðaskrifstofur og Neytendasamtökin horfi til hennar sem lausnar á núverandi vanda.
Viltu styðja Túrista?
Nú þegar virkilega á reynir þá stendur Túristi vaktina frá morgni til kvölds. Ef þú ert einn þeirra lesenda sem finnst gagn í skrifum Túrista þá væri ómetanlegt ef þú myndir leggja útgáfunni lið. Smelltu hér fyrir nánari upplýsingar.
