Þegar ferðaskrifstofur hér á landi verða gjaldþrota þá er trygging viðkomandi hjá Ferðamálastofu nýtt til að endurgreiða ófarnar ferðir og fljúga strandaglópum heim. Bæði ferðaskrifstofur sem skipuleggja Íslandsferðir fyrir útlendinga og þær sem selja Íslendingum pakkaferðir eiga að vera með þess háttar tryggingu. Ef hún dugar ekki fyrir endurgreiðslum þá sitja neytendur eftir með sárt ennið.
Nú hefur ráðherra ferðamála hins vegar lagt fram frumvarp um stofnun sameiginlegs tryggingasjóðs sem tryggir allar endurgreiðslur til ferðamanna við gjaldþrot seljenda pakkaferða. Fyrirmyndin er sótt til Danmerkur og Noregs.
Kallar á aukið eftirlit
Ásberg Jónsson, framkvæmdastjóri og eigandi ferðaskrifstofunnar Nordic Visitor, er sáttur við þær breytingar sem framundan eru verði frumvarpið samþykkt.
„Heilt yfir þá eru þetta mjög góð vinna sem hefur verið unnin í ráðuneyti ferðamála og jákvæð skref sem þarna eru stigin, bæði fyrir neytendur og ferðaskrifstofur. Þetta kallar á strangara eftirlit að hendi Ferðamálastofu sem mun geta beitt alvöru refsiákvæðum og stöðvað ferðaskrifstofur sem ekki uppfylla ákvæða laganna,“ segir Ásberg.
Tryggingin ekki alltaf dugað
Hann bætir því við að neytendur verði betur tryggðir en í gamla kerfinu enda hafi það sýnt sig, við gjaldþrot ferðaskrifstofa síðustu ár, að viðskiptavinir þeirra hafa ekki alltaf notið nægrar verndar
„Á sama tíma bætir nýja kerfið samkeppnisstöðu innlendra ferðaskrifstofa í samkeppni við þær erlendu. Okkar kerfi hefur verið það mest íþyngjandi í Evrópu og það er búið að bölva því fyrirkomulagi lengi. Það gengur nefnilega út á að tryggja toppinn í rekstrinum og ferðaskrifstofur því þurft að vera með mikið fé bundið í tryggingu,” segir Ásbergi.
Kostnaðurinn við trygginguna lækkar
Hann nefnir sem dæmi að Nordic Visitor hafi verið með 750 milljón króna tryggingu undanfarin ár í gegnum tryggingafélag og það sé mjög dýrt.
„Tryggingar ferðaskrifstofa munu lækka verulega og kostnaðurinn við trygginguna líka. Í nýju kerfinu deilir markaðurinn hins vegar áhættunni líkt og gert í Noregi og Danmörku.”
Ásberg segir það hins vegar ekki víst að allir uppfylli þau skilyrði sem sett verða fyrir því að komast inn í kerfið, til dæmis ef reksturinn er mjög tæpur. Hann bendir þó á að þar sé horft til lengri tímabils en síðustu missera sem hafi litast af Covid-19 sem leikið hafi rekstur ferðaþjónustufyrirtækja grátt.