Kaup á hótelgistingu er vanalega sá liður sem vegur þyngst þegar greiðslur með erlendum greiðslukortum eru teknar saman. Í nýliðnum desember var erlenda veltan í verslunum hins vegar töluvert hærri en á hótelum landsins.
Þá nam veltan á hótelunum tæpum tveimur milljörðum króna en hún var rúmlega tvö hundruð milljónum kr. hærri í verslunum landsins samkvæmt gagnagrunni Rannsóknarseturs verslunarinnar. Í venjulegu árferði er þessu á hinn veginn farið. Allt árið 2019 voru erlend greiðslukort notuð til að greiða hótelreikninga upp á 58 milljarða kr. á meðan viðskipti við verslanir námu 36 milljörðum kr.
Íslendingar með erlend kort
Í heimsfaraldrinum breyttust hlutföllin því þrátt fyrir fáa ferðamenn á landinu þá fór verslun út á erlend kort aldrei niður fyrir um hálfan milljarð króna. Hjá hótelunum fór erlend kortaveltan aftur á móti niður í allt að rúmlega eitt hundrað milljónir.
Meginskýringin á þessu liggur líklegast í þeirri staðreynd að fjöldi fólks sem býr hér á landi, í lengri eða skemmri tíma, notar að mestu erlend greiðslukort. Þetta eru því ekki ferðamenn jafnvel þó að í gagngrunni Rannsóknarseturs verslunarinnar sé erlenda kortavelta öll sett undir liðinn „Mánaðarleg kortavelta erlendra ferðamanna“.
Önnur skýring á því að erlenda kortaveltan í verslunum féll hægar en á hótelum er sú að Íslendingar, búsettir í útlöndum, nota vafalítið oft erlend kort í íslenskum verslunum. Það má aftur á móti gera ráð fyrir að stór hluti þessa hóps gisti hjá vinum og ættingjum á meðan á Íslandsdvölinni stendur.
Ferðamönnum eignuð netverslun
Í gagnagrunni Rannsóknarseturs verslunarinnar er hægt að sjá hvað netverslun vegur þungt þegar kemur að notkun íslenskra korta. Það er hins vegar ekki mögulegt að skoða hversu mikil erlenda veltan er í íslenskum netverslunum. Túristi óskaði eftir sundurliðun á viðskiptum útlendinga í íslenskum netverslunum en í svörum frá Rannsóknarsetri verslunarinnar segir að þess háttar úttekt krefjist töluverðar vinnu. Þar á bæ hefur aftur á móti verið ákveðið að bæta úr upplýsingagjöfinni þannig að hægt verði að skoða netverslun útlendinga sérstaklega.
Óhætt er að segja að sú breyting gagnist ekki bara ferðaþjónustunni og þeim sem leggja mat á gang mála þar. Upplýsingar um erlend viðskipti við íslenskar netverslanir hljóta einnig að koma að gagni í íslenska verslunargeiranum og í raun merkilegt að þessi sundurliðun hafi ekki verið gerð hingað til.
Dagvaran stærst og svo „önnur verslun“
Gagnagrunnur Rannsóknarseturs verslunarinnar gefur hins vegar kost á því að flokka erlendu kortaveltuna eftir því hvort hún tengist kaupum á dagvöru, fötum, gjafavöru og minjagripum eða á tollfrjálsum varningi. Allt sem ekki heyrir undir þessa fjóra flokka fer undir „önnur verslun“. Sá flokkur er ásamt dagvörunni sá stærsti sem undir verslunarliðnum eins og sá má á grafinu hér fyrir neðan.
Samkvæmt svörum frá Rannsóknarsetri verslunarinnar, við fyrirspurn Túrista, segir að gæludýrabúðir og ljósmyndavöru- og vefnaðarvöruverslanir heyri til að mynda undir þennan óskilgreinda flokk.
