„Samdráttur í frakt síðustu mánuði skrifast fyrst og fremst á minna framboð á fraktrými hjá okkur, sérstaklega alla leið frá Evrópu til Norður-Ameríku, en ekki minnkandi eftirspurn,“ segir Gunnar Már Sigurfinnsson, framkvæmdastjóri Icelandair Cargo, spurður út í minni fraktflutninga nú í sumar. En í tonnum talið flutti félagið 13 prósent minna nú í sumar en sumarið 2021. Samdrátturinn nam 9 prósentum þegar borið er saman við sumarið 2019.
Gunnar Már bendir á að reglubundið viðhald á annarri af fraktvélum félagsins hafi tekið lengri tíma en áætlað var og eins hafi þurft að draga úr notkun á breiðþotum í flugi til Amsterdam vegna takmarkaðrar afkastagetu hollenska flugvallarins.
„Ein fraktvél á þessum markaði og minna framboð á farþegaflugi í breiðþotum, sem taka mikla frakt, dró verulega úr möguleikum okkar á flutningum alla leið yfir Atlantshafið. Minni fiskkvóti hafði svo áhrif á eftirspurn í júlí og ágúst en það voru samt óveruleg áhrif. Kvótárið byrjaði í september og við sjáum strax góð viðbrögð á markaðinum fyrir útflutning á sjávarafurðum.“
Var tímabundin vertíð með hærra verði og takmörkuðu framboði
Eitt stærsta vöruflutningafyrirtæki heims, FedEx, tilkynnti í síðustu viku um niðurskurð á starfseminni og verður elstu fraktflugvélum félagsins lagt. Um er að ræða gamlar og eyðslufrekar þotur sem áformað hafði verið að leggja áður en heimsfaraldurinn hófst í byrjun árs 2020 en í kjölfarið jókst eftirspurn eftir vöruflutningum mikið.
Spurður um þessar breytingar hjá FedEx þá bendir Gunnar Már á að stríð í Evrópu, hærri verðbólga og fleira hafi áhrif. Ennþá sé þó nægur markaður fyrir vöruflutninga yfir Atlantshafið og Icelandair Cargo sé áfram stefnt á að aukið framboð, til að mynda með reglulegu fraktflugi til Los Angeles líkt og Túristi greindi frá í sumar.
„COVID uppsveiflan var auðvitað bara tímabundin vertíð eins og við gerðum okkur öll grein fyrir. Verðið fór upp margfalt vegna mikillar eftirspurnar sem m.a. mátti rekja má til flutninga á bóluefnum, grímum og fleiru sem tengdist faraldrinum. Á sama tíma jókst netverslun mikið. Framboðið dróst líka mjög mikið saman því um helmingur af flutningum á frakt fer fram í farþegaflugi. Verðið hækkaði um nokkur hundruð prósent á flestum mörkuðum og líka í skipaflutningum þar sem hækkunin var jafnvel enn meiri hlutfallslega. Þannig að ljóst var allan tímann að þetta myndi ganga til baka að einhverju leyti en samt eru margir á því að verðið í framtíðinni verði hærra en fyrir COVID.“
Breytingum á breiðþotu að ljúka
Fraktvélafloti Icelandair fer nú stækkandi en um síðustu helgi kom önnur af Boeing 767 breiðþotum félagsins til landsins eftir að hafa verið breytt úr farþegavél í flutningavél. Sú breyting fór fram í Singapúr en nú tekur við frekari uppfærsla á flugvélinni hér á landi en Gunnar Már segist reikna með að hún verði komin í notkun frá og með 1. nóvember og félagið verði þá með fjórar fraktvélar í flotanum.
„Við erum bjartsýn á framtíðina en í þessum bransa sveiflast eftirspurnin fram og til baka út af ýmsum ástæðum í allar áttir. Þetta þekkjum við og erum með það bak við eyrað í öllum okkar plönum.“
Leggja nú meiri áherslu á Liege
Sem fyrr segir hefur afkastageta flugvallarins í Amsterdam komið niður á möguleikum Icelandair í fraktfluti þaðan. Og það stefnir í að áfram verði takmörk fyrir því hversu mikið er hægt að fljúga breiðþotum til hollensku höfuðborgarinnar. Það vegur upp á móti að Icelandair Cargo hefur verið að fjölga ferðunum umtalsvert til Liege í Belgíu og segir Gunnar Már að markaðurinn í belgísku borginni sé að miklu leyti sá sami og í Amsterdam fyrir fraktflutninga.