Í ársbyrjun 2018 gerðu stjórnendur Icelandair ráð fyrir að framundan væri áttunda árið í röð sem flugfélagið væri réttum megin við núllið. Afkomuspáin byggði á sannfæringu stjórnenda um að meðalfargjöldin væru á uppleið og það myndi vega upp á móti hærri rekstrarkostnaði.
Þetta gekk hins vegar ekki eftir. Í lok sumarvertíðar sagði forstjóri Icelandair starfi sínu lausu og vísaði þá til þess að tekjuspáin hefði ekki gengið eftir.
Skýringin á þessari óhagstæðu verðþróun skrifaðist að hluta til á samkeppnina við Wow Air en ekki síður Norwegian. Því þegar þarna var komið sögu hafði norska flugfélagið stækkað mjög hratt og var það orðið umsvifamesta evrópska flugfélagið á JFK flugvelli í New York.
Ameríkuflug Norwegian takmarkaðist nefnilega ekki við brottfarir frá Noregi því félagið var líka stórtækt í höfuðborgum fjölda Evrópuríkja.
Sífellt fleiri farþegar, í leit að ódýrari farmiðum, áttu nú kost á því að komast beint yfir Atlantshafið, með hinu norska lágfargjaldafélagi, í stað þess að millilenda á Keflavíkurflugvelli. En eins og gefur að skilja er millilending sjaldnast fyrsti kostur ef hægt er að fljúga beint milli áfangastaða og hvað þá fyrir sambærilegt gjald.
Útgerð Norwegian gekk hins vegar ekki upp en það skrifast ekki bara á lágu fargjöldin heldur líka óheppni með flugflotann. Endalausar bilanir í Boeing Dreamliner þotunum gerðu félaginu erfitt fyrir og ekki batnaði staðan þegar Boeing Max þoturnar voru kyrrsettar í ársbyrjun 2019.
Svo kom Covid-19 til sögunnar og Norwegian losaði sig við Dreamliner-þoturnar og hætti flugi til Bandaríkjanna.
Við stórum hluta flugflotans tók hið nýstofnaða Norse Atlantic en meðal helstu hluthafa þess félags eru þeir Bjørn Kjos og Bjørn Kiise sem stýrðu Norwegian um langt árabil.
Flugrekstur Norse byrjaði ekki vel því tómu sætin voru alltof mörg í fyrra. Engu að síður er hugur í hluthöfum félagsins því þátttaka í hlutafjárútboði nú í vetur var góð en þar voru kynnt áform um að sækja hratt fram í Ameríkuflugi frá fjölda evrópskra stórborga á þessu ári.
Síðustu vikur hafa stjórnendur Norse Atlantic hrundið planinu í framkvæmd og í vikunni var tilkynnt um opnun starfsstöðvar í Róm. Frá og með komandi sumri er því gert ráð fyrir daglegum ferðum milli New York og höfuðborgar Ítalíu. Til viðbótar við þetta heldur norska félagið einnig úti flugi vestur um haf frá Ósló, London, París og Berlín.
Í öllum þessum fimm borgum verður Icelandair að fá um borð í þotur sínar fjölda farþega sem er á leið yfir Atlantshafið og Play gerir út á sama hóp í Berlín, París og London.
Eins og staðan er núna stefnir hins vegar í að Norse veiti íslensku flugfélögunum töluvert meiri samkeppni í ár en raunin varð í fyrra. Hvort Norðmennirnir nái að draga farmiðaverðið á markaðnum niður, líkt og Norwegian tókst, kemur svo í ljós á uppgjörsfundum Icelandair og Play þegar líður á árið.
