Það má lesa margt um stöðuna í heimsbúskapnum og greina pólitískt spennustig í farsæld ferðaþjónustu á hverjum tíma. Nú á fyrri helmingi ársins 2023 er margt að færast í það horf sem var fyrir heimsfaraldur en það vantar enn dálítið upp á endurheimtina. Staðan er viðkvæm. Evrópubúar gengu í gegnum erfiðan vetur vegna verðhækkana á orku og lífsnauðsynjunum, sem rekja má til stríðsreksturs Rússa í Úkraínu. Kínverjar, Japanar og margar aðrar Asíuþjóðir stigu varlega fyrstu skrefin út úr faraldrinum. Hjá þessum þjóðum eru hjólin ekki komin á fullan snúning. Það munar mestu um Kínverjana. Þeirra er saknað í Evrópu þó Bandaríkjamenn bæti að nokkru upp tekjumissinn sem fylgir hægri endurkomu Kínverja á ferðamarkaðinn. En það er ekki nóg með að Kínverjar eigi erfitt með að finna sæmilega hagstæð flugfargjöld – eða bara farmiða yfirleitt – þeir eru sjálfir að takast á við efnahagslægð heimafyrir.
Staða efnahagsmála í Kína og framtíðarhorfur voru ræddar á ráðstefnu um viðskiptamál, Boao Forum, á eynni Hainan í Kína. Nýr forsætisráðherra Kína, Li Qiang, sagði Kínverja staðfasta í þeim fyrirætlunum að opna enn frekar þetta næst stærsta hagkerfi heims fyrir fjárfestingum og gera nauðsynlegar umbætur til að örva vöxt. Kínastjórn vill sýna á ný spil á sama tíma og samskipti hennar við Bandaríkin og bandalagsríki þeirra eru stirð vegna stríðs Rússa í Úkraínu.
Efnahagur Kínverja varð fyrir þungu höggi á þeim þremur árum sem kórónaveirufaraldurinn geisaði en nú eru batamerki að koma í ljós. Kínverjar eru þó varfærnir í hagspám og gera aðeins ráð fyrir 5 prósenta vexti þjóðarframleiðslu á árinu. Alþjóða gjaldeyrissjóðurinn og ýmsir aðrir eru þó bjartsýnni fyrir hönd Kínverja. Forsætisráðherrann Li sagði raunar að í mánuðinum sem er að ljúka hafi sést ýmis batamerki: neysla og fjárfestingar hefðu aukist, atvinnustig væri stöðugt og sama væri að segja um verðlag. Allt skiptir þetta máli þegar ferðaþjónustan á Íslandi og Evrópu reynir að meta hvenær búast megi við fleiri kínverskum ferðamönnum – og hver kaupgeta þeirra verður.
Þó vöxtur í komum kínversku ferðamannanna á Vesturlöndum sé hægari en margir höfðu óskað sér þá koma þeir engu að síður – með einni flugvél af annarri. Þær eru bara of fáar. En ferðavenjur hafa líka breyst eftir faraldur. Kínverjar sækja síður á þessa venjulegu staði sem hafa lokkað þá árum saman: París, Madríd eða Feneyjar. Þeir eru sagðir sækjast meira en áður eftir því að skoða náttúru og njóta meira svigrúms. Þetta eru bein áhrif af heimsfaraldrinum og þeirri innilokun sem fylgdi. Þessi sókn út í náttúruna birtist líka með þeim hætti að Kínverjar ferðist meira en áður um eigið víðfeðma land. Það er ekki lengur þannig að einungis fátæka fólkið ferðist inannlands og þeir ríku fari til útlanda. Miklar framfarir hafa orðið í kínverskri ferðaþjónustu og þeir efnameiri kunna að meta það.
Nýlega hafði CNBC eftir markaðsstjóra Accor-hótelkeðjunnar að þau gerðu ráð fyrir að 70 til 80 prósent kínverskra ferðamanna myndu halda sig innanlands í ár. Auk þess sem margir hafa áhuga á að ferðast fyrst eftir faraldur um heimalandið þá er erfitt að fá flug til fjarlægra heimsálfa. Sætin eru fá og þau eru dýr. Svo gengur útgáfa vegabréfa enn of hægt, eins og Túristi hefur fjallað um. Tælendingar hafa raunar brugðist við þeim vandræðum með því að veita kínverskum ferðamönnum sem geta framvísað vottorðum um fulla bólusetningu á landamærum, og pappíra um ferðatryggingu, heimild til að koma inn í landið. Fyrir vikið er Tæland nú vinsælasti áfangastaður Kínverja.
Áfram er búist við að Kínverjar sækist eftir að ferðast í hópum undir fararstjórn á Vesturlöndum þó að margt ungt fólk vilji feta eitt nýjar slóðir og njóta þess sem borgir hafa að bjóða.
Það er auðvitað ekki hægt að alhæfa um kínverska ferðamenn. Þeir eru svo margir. Það er nægt pláss á kínverska markaðnum fyrir eitthvað nýtt og sérstakt – eitthvað áhugavert og vandað.
Árið 2019 töldust utanferðir Kínverja um 170 milljónir. Ísland þarf ekki stórt brot af slíkum fjölda til að þess gæti verulega í rekstri og afkomu ferðaþjónustufyrirtækjanna. Áhugi Kínverja á að njóta meiri náttúru og svigrúms ætti að lofa góðu fyrir ferðaþjónustuna hér.
