Bataferlið í bandarískum flugheimi frá lokum heimsfaraldursins hefur ekki verið áfallalaust. Nokkrum sinnum á þessu tímabili hafa flugsamgöngur stöðvast og flugfélögin uppskorið mikla reiði og angist fólks sem þurft hefur að dúsa langtímum saman á flugstöðvum eða að farangur hefur orðið viskila við það.
Stjórnmálamenn og neytendasamtök hafa auðvitað brugðist við þessu fyrir hönd sinna umbjóðenda og gagnrýnt flugfélögin harkalega fyrir vangetu og klúður. Samgönguráðuneyti Bandaríkjanna hefur sótt að flugfélögunum um að bæta farþegum tjón vegna seinkana og aflýstra flugferða – og líka krafist meira gagnsæis í því hvernig flugfargjöld eru reiknuð. Þetta hefur verið meðal helstu áherslumála Pete Buttigieg, samgönguráðherra alríkisstjórnarinnar.
Ef flugfélögunum í Bandaríkjunum tekst illa upp við að sinna sumartraffíkinni 2023 og allt fer í hnút eins og gerðist í vetur þá eykst þrýstingur á löggafann og eftirlitsstofnanir um að beita sér gegn þeim af meiri hörku. Sama er að segja um FAA, bandarísku flugmálastjórnina, sem ábyrg er fyrir flugumferðarstjórn sem brugðist hefur ítrekað á nýliðnum árum – oftast vegna tækniörðugleika sem rekja má til úrelts búnaðar eða skorts á uppfærslum.
Í biðstofu flugvallar – MYND: Mohamad Ilham-Fauzan / Unsplash
„Flugfélögin verða undir smásjá og ég tel að þau hafi ekki efni á að lenda aftur í samskonar vandræðum og síðasta sumar,“ hefur The New York Times eftir William J McGee hjá American Economic Liberties Project, samtök sem stunda rannsóknir og beita sér fyrir umbótum fyrir neytendur vestra. Hafa samtökin mjög gagnrýnt samþjöppun í flugheiminum. „Þessar stöðugu frestanir á flugferðum á síðustu stundu, sem gjarnan voru skýrðar með því að skortur væri á starfsfólki, voru óásættanlegar. Flugfélögunum verður ekki stætt á því að láta þetta endurtaka sig. Það myndi hafa ófyrirsjáanlegar afleiðingar fyrir þau.“
Flugvél United tekur á loft frá flugvellinum í Houston – MYND: Henry Siismets / Unsplash
Nú hafa forráðamenn flugfélaga og flugmálayfirvalda í Bandaríkjunum staðhæft að gerðar hafi verið nauðsynlegar umbætur til að koma í veg fyrir jafn miklar truflanir á flugi og orðið hafa á síðustu misserum. Minni líkur séu á því að ringulreið skapist í fluginu og allt eigi vonandi eftir að ganga vel.
Flugumferðin fer nú vaxandi vestanhafs með hverri viku sem líður. Á mörgum flugvallanna er búist við að farþegafjöldinn fari umtalsvert fram úr því sem hann var í fyrrasumar. Þetta á t.d. við um flugvellina í New York, Los Angeles, Houston, Denver og Seattle. Flugfélögin segjast hafa búið sig undir meiri ferðaáhuga með því að nota stærri flugvélar – en fækka ferðum á móti til að einfalda umferðina, ráða miklu fleira starfsfólk og hafa betri gætur á merkjum um að umferðartruflun sé yfirvofandi. Tíminn verður svo að leiða í ljós hvernig til tekst.