Það voru mkil fundahöld á Hótel Valaskjálf á Egilsstöðum í gær. Samband sveitarfélaga á Austurlandi hélt aðalfund sinn. Þar var Sigurði Inga Jóhannssyni, innviðaráðherra, afhent Svæðisskipulag Austurlands og var nýr vefur skipulagsins kynntur. Síðast á dagskránni í Valaskjálf var málþing um fjárfestingar í ferðaþjónustu á Austurlandi.
Sigurður Ingi og aðstoðarmaður hans, Sigtryggur Magnason á málþinginu – MYND: ÓJ
Nú hefur þú hlustað á sveitarstjórnarfólk hér á Austurlandi og heyrt tóninni í þeim sem starfa við ferðaþjónustu og í tengslum við hana. Allir tala um vannýtt tækifæri á Austurlandi. Það sem fyrst og fremst vanti séu betri flugtengingar og að fjárfest sé í innviðum hér: samgöngumannvirkjum, hótelum og afþreyingarkostum. Hvernig horfir þetta við þér?
„Þetta hefur staðfest það sem maður hefur verið að vinna að og fólk hefur verið að tala um: að opna þurfi fleiri gáttir inn í landið, nýta alþjóðaflugvelli okkar betur, bæði á Egilsstöðum og Akureyri. Fyrir þennan huta landsins skiptir það miklu máli vegna þess að margir þeirra sem koma til landsins og lenda á Keflavíkurflugvelli hafa kannski ekki nægilega marga daga til að geta ferðast allan hringinn. Við þekkjum líka þensluna á Suður- og Suðvesturlandi. Það er einfalt að fara Gullna hringinn, í Reynisfjöru eða Jökulsárlón í einum spreng á einum degi.
Málþingið á Hótel Valaskjálf – MYND: Austurbrú
Þetta ákall er mjög skiljanlegt. Við höfum reynt að svara því með stofnun flugþróunarsjóðs 2015, byggja upp þessa tvo varaflugvelli fyrir Keflavíkurflugvöll, sem um leið verða betur búnir til að taka á móti fleiri farþegum. Það verður hinsvegar dálítil áskorun að gera það. Við höfum séð það á undanförnum árum að stundum koma mjög jákvæðar fréttir en svo gufa þau tækifæri upp. Það er mikilvægt að halda áfram. Dropinn holar steininn. Kannski verður þetta alltof svona ströggl. Ég held að við verðum að viðurkenna að ef á að takast að byggja ferðaþjónustuna upp sem heilsársgrein allan hringinn þá verðum við að vera tilbúin að verja fjármunum í það – fjárfesta í greininni.”
Gamli bærinn á Seyðisfirði laðar fólk að – MYND: ÓJ
Þú ert fulltrúi ríkisvaldsins. Ekki ætlar ríkið að gera þetta allt saman. Væntanlega verða það einkaaðilar sem reka flugþjónustuna við landsbyggðina og byggja upp aðra innviði en flugvelli og vegi?
„Jú, það er rétt. Ég var hér í árdaga, uppúr 1990, ungur sveitarstjórnarmaður að vasast í ferðaþjónustu á Suðurlandi. Nú finn ég að svipað er að gerast hérna. Fólk reynir að bindast samtökum og finna sameiginlega framtíðarsýn. Mér finnst ég eins og staddur á fundi á Kirkjubæjarklaustri 1996. Við fengum um 200 þúsund ferðamenn og veltum fyrir okkur að kannski gætu þeir orðið 500 þúsund. Þá væri björninn unninn! Nú tæpum 30 árum síðar koma hingað rúmlega 2 milljónir ferðamanna en ákveðinn hluti af landinu er enn vannýttur. Fólkið sem býr í þeim landshlutum telur að tækifærin séu þar. En leiðin til að nýta þessi tækifæri er ekki bara sú að ríkið komi með fjármuni eða einhverja innviði. Fólkið verður sjálft að grípa tækifærin.”
Farið um Berufjörð – MYND: ÓJ
Er ástæða til að vera með meiri tilætlunarsemi í garð Icelandair – að flugfélagið sinni betur flugtengingum milli Keflavíkurflugvallar og flugvallanna á Akureyri og Egilsstöðum?
„Innanlandsflugið hefur verið samtvinnað öðrum flugrekstri félagsins og fólk getur keypt ferðir alla leið, t.d. frá New York til Vestmannaeyja, Egilsstaða eða Akureyrar. Þannig skapast betri forsendur fyrir því að selja áfangastaði og dreifa ferðafólki.”
Þetta gengur hægt hjá Icelandair. Það eru ekki enn komnar beinar flugtengingar milli Keflavíkur og þessara staða sem þú nefndir úti á landi.
„Já, þetta hikstaði. Covid-19 kom. Við verðum að umbera það. Ég hugsa að þeir geti gert betur á þessu sviði og veit ekki annað en að þeir séu tilbúnir til þess.”
Sumarmynd frá Egilsstaðaflugvelli – MYND: ÓJ
Þú heyrðir það hér á málþinginu í Valaskjálf að það voru mikil vonbrigði að þýskt flugfelag, Condor, sem hafði boðað komu sína til Egilsstaða og Akureyrar núna í sumar, hætti við þau áform. Þetta var bakslag og skiljanlegt að vonbrigði fylgi því.
„Já, þetta er eitt af því sem við verðum að sætta okkur við. Þetta tekur tíma og það getur komið eitt og eitt bakslag. Það þýðir ekki að við eigum að gefast upp. Tækifærin eru fyrir hendi. Ég hef heyrt svona sögur frá Nýja-Sjálandi, þar sem reynt hefur verið að gera hið sama. Þar sögðu menn að þetta væri auðvitað erfitt. Af því að tími ferðamannsins er knappur, þá vill hann fara þangað sem allir hinir fóru – til að upplifa það sama og allir hinir. En smátt og smátt verða til ferðamenn sem hafa komið til Íslands en vilja koma aftur og upplifa eitthvað annað. Þá er mikilvægt að til séu nýjar leiðir, nýjar opnanir – önnur tækifæri. Við eigum ekki að gefast upp.”
Landgangur í Norrænu – MYND: ÓJ
Ég skrapp til Seyðisfjarðar og fylgdist með umferðinni til og frá ferjuhöfninni. Erlendir ferðamenn aka þennan fjallveg yfir Fjarðarheiði ásamt heimafólki og okkur hinum. Manni þykir skiljanlegt að heimafólkið sé orðið óþreyjufullt í bið eftir veggöngum.
„Já, það hefur verið baráttumál Seyðfirðinga lengi. Við erum með hringtengingu Austurlands í jarðgangaáætlun. Þar eru Fjarðaheiðargöng fyrsti kosturinn. Auðvitað eru umræður um þann kost. Þetta yrðu lengstu göng á Íslandi og þeim fylgdi umtalsverður kostnaður. Þó að það sé fallegt og mikil upplifun á góðum degi að fara um Fjarðarheiði þá er það ekki gaman í hálku og vetrarfærð.”
Vegurinn á Fjarðarheiði – MYND: ÓJ
En er gaman að vera innviðaráðherra nú þegar kallað er eftir aðhaldi í ríkisfjármálunum?
„Það er gaman að því leyti að athyglin er mikil, eftirspurn og væntingar. Auðvitað er það þannig að við þurfum að gæta aðhalds í einhvern tíma. Stærsta verkefni okkar er að ná niður verðbólgunni til að líf okkar allra verði bærilegra. En ég er líka bjartsýnn – bæði til skemmri tíma og hvað þá til lengri tíma litið varðandi þau tækifæri sem Ísland býður upp á.”
Ferðafólk stöðvar til að skoða Gufufoss í Seyðisfirði – MYND: ÓJ
Það er hægt að teikna og gera áætlanir.
„Já, það er hægt og þarf ekki að kosta mjög mikið eða auka mikið þenslu. Ég vonast til að við getum haldið þokkalegum dampi en samgönguráðherrann myndi vilja gera miklu meira.
Brugðið á leik eftir viðtal – MYND: ÓJ
