Samfélagsmiðlar

Um 3,5 milljarðar í losunarheimildir

Stór hluti af því sem flugfélög og stóriðja borga fyrir mengun rennur í ríkissjóð.

Samanlögð losun vegna flugferða Icelandair og Play í fyrra í evrópskri lofthelgi nam

Allt frá árinu 2012 hafa flugfélög þurft að greiða fyrir losun gróðurhúsalofttegunda í flugi innan Evrópu en þó ekki að öllu leyti. Félögin fá nefnilega endurgjaldslaust ákveðinn fjölda af heimildum og í fyrra stóðu þær undir 46 prósent af menguninni frá Evrópuflugi Icelandair. Play þarf hins vegar að greiða fyrir alla losun innan álfunnar en fær að öllu óbreyttu gjafaheimildir á næsta ári.

Munurinn á útgjöldum félaganna í þessum málaflokki í fyrra endurspeglast því ekki í umsvifunum.

Losunin árið 2022 hjá Icelandair nam 383 þúsund tonnum en félagið fékk aftur á móti gjafaheimildir fyrir 175 þúsund tonnum samkvæmt nýju uppgjöri Umhverfisstofnunnar. Þar með þurfti Icelandair eingöngu að gera upp rúmlega helming losunarinnar eða 208 þúsund tonn.

Play verður aftur á móti að greiða fyrir alla sína en hún nam 79 þúsund tonnum í fyrra.

Á uppleið

Verð á losunarheimildum hefur hækkað verulega frá því að viðskiptakerfið var tekið upp árið 2012. Þá kostaði hver heimild innan við fimm evrur en hefur síðan þá margfaldast. Í febrúar sl. fór markaðsverðið í fyrsta sinn yfir 100 evrur á eininguna en í dag er það 87 evrur. Allt síðasta ár var meðalverðið 80 evrur.

Icelandair og Play gefa ekki upp hvað félögin greiða fyrir losunarheimildir en miðað við fyrrnefnda losun og markaðsverð síðasta árs þá hefur Icelandair greitt um 2,5 milljarð króna fyrir sína losun og Play nærri einn milljarð króna.

Tekjulind fyrir hið opinbera

Þessar upphæðir renna að miklu leyti í ríkissjóð því eins og Túristi fór nýverið yfir þá hafa tekjur íslenska ríkisins af sölu losunarheimilda numið rúmlega 12 milljörðum króna sl. áratug. Þessar tekjur koma ekki aðeins frá flugrekendum heldur líka frá stóriðju.

Í þeim flokki er losunin mest frá Alcoa Fjarðaráli eða 534 þúsund tonn í fyrra. Norðurál kemur þar á eftir með 513 þúsund tonn og svo Elkem með 362 þúsund tonn eða litlu minna en Icelandair. Þó verður að hafa í huga viðskiptakerfið nær aðeins til losunar innan Evrópu. Hátt í helmingur umsvifa Icelandair er aftur á móti í flugi til Norður-Ameríku.

Þegar allt er reiknað má því gera ráð fyrir að losunin hjá Icelandair hafi verið hátt í tvöfalt meiri en fyrrnefndar tölur segja til um.

Eins og áður hefur fram komið þá verða gerðar breytingar nú um áramótin á viðskiptakerfi Evrópusambandsins með losunarheimildir. Verður þá dregið úr vægi gjafaheimilda en íslensk stjórnvöld hafa hins vegar náð samkomulagi við Evrópusambandið um að Ísland fái aðlögun að þessum breytingum fram til ársins 2027. Ekki liggur þó fyrir hvernig fyrirkomulagið verður því aðildarríki Evrópusambandsins verða að samþykkja þessa undanþágu Íslands.

Nýtt efni
Veitingaþjónusta

Íslenskt atvinnulíf er mjög háð aðfluttu vinnuafli. Það á ekki síst við um ferðaþjónustuna. Umsvif hennar væru mun minni ef ekki kæmu hingað útlendingar þúsundum saman til starfa á ári hverju. Samkvæmt Hagstofunni voru 35.233 starfandi í einkennandi greinum ferðaþjónustu á Íslandi í júní 2023. Þar af voru um 15.500 útlendingar.  Heildartalan yfir þá sem …

Áætlunarflug milli Akureyrar og London hófst í lok október og síðan þá hafa þotur Easyjet flogið þessa leið tvisvar í viku en engin talning fer fram á fjölda ferðamanna á Akureyrarflugvelli öfugt við það sem tíðkast á Keflavíkurflugvelli. Til að meta fjölda breskra ferðamanna í beina fluginu þarf því að styðjast við gistináttatölur Hagstofunnar en …

Frakkar fjölmenna til Íslands allt árið um kring og í fyrra flugu frá Keflavíkurflugvelli 99 þúsund farþegar með franskt vegabréf. Það jafngildir því að fimm af hverjum 100 ferðamönnum hér á landi séu franskir enda eru flugsamgöngur milli Íslands og Parísar tíðar og stefnir í að þeir verði óvenju miklar næsta vetur. Það eru því …

Mitt inn í dimmum Grünheideskógi skammt frá Berlín hafa 80 manneskjur komið sér fyrir í kofum sem þau hafa byggt hátt uppi trjánum. Kofaþorpið eru bækistöðvar mótmælenda eða aðgerðarsinna eins og þau kalla sig. Einmitt inni í þessum sama skógi hyggst bandaríski rafmagnsbílaframleiðandinn Tesla stækka svokallaða gígaverksmiðju sem var tekin var í notkun í mars …

Lufthansa hefur náð samkomulagi við verkalýðsfélagið Verdi og þar með er endi bundinn á langa vinnudeilu við flugvallarstarfsfólk þýska flugfélagsins. Flugáætlun Lufthansa fer því ekki úr skorðum yfir páskana líkt og útlit var fyrir en félagið er með þrjár flugferðir til Íslands á áætlun sinni yfir hátíðarnar. Hinn nýi samningur Verdi og Lufthansa kemur í …

Það voru 561 þúsund skráðar gistinætur hér á landi í febrúar sem er um 2,5 prósent samdráttur í samanburði sama tímabil í fyrra. Ef tekið er tillit til hlaupársdagsins þá var fækkunin ennþá meiri eða nærri 6 af hundraði. Á hótelum landsins voru gistinæturnar 373 þúsund sem er ögn meira en í febrúar í fyrra …

Þegar Hagstofan leggur mat á breytingar á verðlagi þá er meðal annars horft til fargjalda, bæði í flug innanlands og til útlanda. Samkvæmt nýjum verðmælingum Hagstofunnar þá lækkaði farið frá Keflavíkurflugvelli um 5 prósent í mars en farþegar í innanlandsflugi þurftu að borga 16 prósent meira en í fyrra. Á sama tíma hækkaði verðlag í …

„Undanfarna mánuði hafa stjórnmálamenn og verkalýðsforingjar viðrað hugmyndir um að hækka virðisaukaskattshlutfall ferðaþjónustu í 24%. Almenn greining á grundvelli viðtekinnar þjóðhagfræði, sem SAF hefur látið vinna, bendir til þess að slík hækkun myndi almennt hækka verðlag og þar með verðbólgu á viðkomandi ári, lækka veltu í ferðaþjónustu, veikja samkeppnishæfni hennar, lækka verga landsframleiðslu og auka …