Aðgerðaáætlunin sem Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins kynnti felur í sér 20 leiðandi verkefni á sviði geðheilbrigðismála og er því lýst hvernig eigi að fjármagna þau með 1,2 milljarða evra framlögum úr sjóðum sambandsins. Aðildarríkin fá stuðning við að setja fólk og andlega heilsu í forgrunn. Með þessu er fylgt eftir stefnuyfirlýsingu forseta Framkvæmdastjórnarinnar, Ursulu von der Leyen, í september árið 2022. 

_{MYND: Gadiel Lazcano/Unsplash}

Það er sannarlega þörf á aðgerðum. Fyrir heimsfaraldurinn var áætlað að 84 milljónir manna ættu við andlega erfiðleika að stríða. Síðan þá hefur fjölgað mjög í þeim hópi vegna efnahagserfiðleika og samfélagsólgu. Kostnaðurinn af aðgerðaleysi, minni atvinnuþátttöku og framleiðni, er talinn geta numið um 600 milljörðum evra á ári hverju. Það er því góð fjárfesting að grípa til markvissra aðgerða.

_{MYND: Marvin Meyer/Unsplash}

Aðgerðaáætlun Evrópusambandsins hefur þrjú leiðarljós í viðbrögðum við þeim miklu breytingum sem orðið hafa á tækni, umhverfi og samfélögum og áhrif hafa á getu fólks til komast af og þrífast eðlilega: 

1. Fullnægjandi og árangursríkar forvarnir.
2. Aðgangur að vandaðri og hagkvæmri geðheilbrigðisþjónustu og meðferð.
3. Aðlögun að samfélaginu eftir bata er náð.

Viðurkennt er af hálfu Evrópusambandsins hversu víðtæk áhrif geðræn vanheilsa hefur og verður tekið tillit til geðheilbrigðismála í allri stefnumótun. 

_{MYND: Anthony Tran/Unsplash}

Gripið verður til beinna og áþreifanlegra aðgerða á mörgum sviðum til að bæta geðheilsu íbúa Evrópusambandslanda: 

• Stuðlað verður að góðri geðheilsu með forvörnum og snemmtækum inngripum, þar á meðal með Evrópsku áætluninni viðbrögð við þunglyndi og sjálfsvígsforvörnum, Evrópsku geðheilbrigðisreglunum og með því að styrkja rannsóknir á heilbrigðri heilastarfsemi.
• Fjárfest verður í þjálfun og uppbyggingu til að bæta geðheilbrigði og aðgengi að meðferð og umönnun bætt. Aðgerðir munu fela í sér þjálfun og skiptiáætlanir fyrir fagfólk og tæknilega aðstoð við umbætur á geðheilbrigðismálum í hverju aðildarlandi.
• Unnið verður að því að bæta geðheilsu á vinnustöðum með því að auka vitund og bæta forvarnir. Þetta verður t.d. gert með vitundarvakningu á vegum Vinnuverndarstofnunar Evrópu. 
• Lögð verður áhersla á að vernda börn og unglinga á viðkvæmum uppvaxtarárum og þeim hjálpað við að mæta auknu álagi og áskorunum samtímans. Meðal aðgerða er að koma á geðheilbrigðisneti barna og ungmenna með forvörnum og betra mati á andlegri og líkamlegri heilsu – og að unga fólkð fái meiri vernd á netinu og á samfélagsmiðlum.
• Koma á til móts við viðkvæma hópa með því að veita þeim sem mest þurfa á að halda markvissan stuðning. Þetta á við um aldraða, fólk sem býr við fátækt eða erfiðan efnahag, og flóttafólk. Áhersla verður lögð á að aðstoða íbúa frá átakasvæðum, sérstaklega börn í Úkraínu sem orðið hafa fyrir áföllum vegna árásarstríðs Rússa.
• Þá vill Evrópusambandið sýna gott fordæmi á alþjóðavettvangi með því að auka vitund um geðheilbrigðismál og með því að bregðast við neyðaraðstæðum með vandaðri geðheilbrigðisþjónustu.