Með vaxandi ferðamannastraum til landsins fjölgar erlendum viðskiptavinum íslenskra matvörubúða ört þessa dagana. Þessir kúnnar hafa vafalítið flestir ef ekki allir séð verðið heima fyrir hækka undanfarin misseri en einhverjum þeirra bregður þó vafalítið við að umreikna töluna íslenska verðmiðanum yfir í evrur, dollara eða aðra gjaldmiðla. Verðlagið hér er nefnilega það næsthæsta í Evrópu. Aðeins Svisslendingar borga meira fyrir nauðsynjar samkvæmt tölum Eurostat.
Matvara hefur hækkað um 12 af hundraði hér heima síðastliðið ár og þar af nemur hækkunin síðustu þrjá mánuði: mars til maí, 2,9 prósentum. Hagar, sem reka meðal annars Bónus og Hagkaup, birtu í vikunni uppgjör fyrir þetta þriggja mánaða tímabil og nam hagnaðurinn 653 þremur milljónum króna. Það er samdráttur um nærri þriðjung frá sama tíma í fyrra.
Það eru hins vegar ekki matvöruverslanirnar sem draga afkomuna niður heldur rekstur Olís. Rekstrarhagnaðurinn (Ebidta) þar á bæ féll um tvo þriðju frá sama tíma í fyrra og nam 299 milljónum.
Rekstur verslana og vöruhúsa í eigu Haga skilaði hins vegar meiri afgangi en síðustu ár eða 2,2 milljörðum króna. Hækkunin frá sama tímabili í fyrra nemur 354 milljónum króna eða 19 prósentum.
Spurður um þessa hækkun, þá bendir Finnur Oddsson, forstjóri Haga, á að afkoman sé hlutfallslega sú sama á milli ára, um 7,5 prósent af veltu. Hækkunina í krónum talið megi því rekja til aukinnar veltu sem skrifist á verðbólgu og aukin umsvif. Þannig hafi Eldum rétt og Stórkaup bæst við rekstur Haga frá fyrsta fjórðungi í fyrra og ein ný Bónusverslun.
Veltan í Bónus hefur einnig aukist „enda sækja æ fleiri viðskiptavinir í hagvæmustu verslunarkörfu landsins sem við bjóðum upp á þar,“ fullyrðir Finnur.
Aðspurður hvort aukinn hagnaður gefi færi á að lækka verð þá bendir forstjóri Haga á birgjana:
„Það sem hefur lang mest áhrif á verðlag í matvöruverslun er þróun verðs frá framleiðendum og heildsölum. Eins og kunnugt er, þá hafa þar verið viðvarandi og mjög miklar verðhækkanir allt síðasta ár, sérstaklega frá hausti 2022. Við vonumst til og höfum raunar væntingar um að það fari að draga úr þessum hækkunum á aðfangaverði,“ segir Finnur.
Hann bendir jafnframt á að nýjar mælingar Hagstofu á vísitölu neysluverðs sýni að verðbólga í matvöru sé byrjuð að dragast saman. „Þetta er ánægjuleg þróun og vonandi vísbending um það sem koma skal.“